Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế trao thông điệp cho đại diện 5 Sở Y tế

Phát biểu tại buổi lễ, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế nhấn mạnh, ngày 19/5/1997 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 326-TTg lấy ngày 26/12 hằng năm là Ngày Dân số Việt Nam và Quyết định số 2161/QĐ-TTg ngày 26/11/2010 lấy tháng 12 hằng năm là "Tháng hành động quốc gia về dân số".

Những quyết định này nhằm nâng cao nhận thức và đề cao trách nhiệm của các cấp chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, từng gia đình và toàn xã hội về ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác dân số… vì mục tiêu sức khỏe, hạnh phúc của người dân và sự phát triển bền vững của đất nước.

Cũng theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, công tác dân số hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức và đang tác động trực tiếp đến đời sống, xã hội và sự phát triển bền vững của Việt Nam cả hiện tại và tương lai như: việc duy trì mức sinh thay thế chưa thật sự bền vững; xuất hiện xu thế mức sinh xuống thấp (năm 2023 ước tính là 1,96 con/phụ nữ, thấp nhất trong lịch sử và dự báo tiếp tục giảm trong những năm tiếp theo); tốc độ gia tăng nhanh tỷ số giới tính khi sinh vẫn ở mức cao (năm 2023 là 112 bé trai/100 bé gái); tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết, mang thai và sinh con ở người chưa thành niên vẫn còn; tầm vóc, thể lực, chất lượng cuộc sống cũng cần phải được cải thiện nhiều hơn...

Theo đó, công tác dân số năm 2024 đã được thực hiện quyết liệt, đồng bộ từ trung ương đến cơ sở với nhiều giải pháp hiệu quả.

Đó là, thực hiện sơ kết Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 về Công tác Dân số trong tình hình mới, báo cáo Ban cán sự Đảng Chính phủ; báo cáo Thủ tướng Chính phủ về Thực trạng, xu hướng mức sinh tại Việt Nam và các yêu cầu, nhiệm vụ về công tác dân số giai đoạn 2025-2045; xây dựng hồ sơ đề án trình Quốc hội ban hành nghị quyết về "Khung chính sách tổng thể về dân số, bảo đảm tỉ suất sinh thay thế phù hợp với vùng, miền, đối tượng dân cư và số lượng, chất lượng dân số"; hoàn thiện hồ sơ đề xuất xây dựng Luật Dân số dự kiến trình Chính phủ vào tháng 12/2024.

Lễ ra quân Tháng hành động quốc gia về dân số và hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12

Tiếp đó là thực hiện đồng bộ 8 chương trình, đề án, kế hoạch về dân số đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để giải quyết toàn diện về các mặt của công tác dân số.

Trong năm qua đã tổ chức nhiều sự kiện truyền thông, hội thảo quốc tế về mức sinh thấp tại Việt Nam; các hội thảo quốc tế về di cư, tham vấn xây dựng Luật Dân số, tổ chức kỷ niệm 30 năm thực hiện Chương trình Hành động về Dân số & Phát triển... đã tạo sự chuyển biến tích cực, lan tỏa sâu rộng và được đánh giá cao, là điểm sáng trong việc việc triển khai hợp tác quốc tế và huy động nguồn lực cho công tác dân số nước ta.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng lưu ý, năm 2025 và những năm sắp tới, chúng ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức hơn nữa, nhiều chỉ tiêu có nguy cơ khó đạt.

Để thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ, chỉ tiêu kế hoạch được giao, Bộ Y tế kêu gọi toàn thể đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác dân số tiếp tục đoàn kết, tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc tham mưu với các cấp ủy Đảng, chính quyền; phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và động viên mọi tầng lớp nhân dân thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách về công tác dân số.

Ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam chúc mừng Việt Nam vì những nỗ lực không ngừng trong việc giải quyết bất bình đẳng và giảm bớt chênh lệch về tình trạng kinh tế-xã hội giữa các vùng miền, các nhóm dân cư. Người dân Việt Nam hiện nay sống thọ hơn, đó là dấu hiệu đáng mừng của sự phát triển.

Ông Matt Jackson cũng cho hay, đặc biệt trong lĩnh vực y tế, Việt Nam đã vượt chỉ tiêu về giảm tỷ lệ tử vong mẹ, đạt mức giảm 46 phần nghìn trong 20 năm qua, cao hơn nhiều so với mục tiêu toàn cầu là 34 phần nghìn. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của phụ nữ trong độ tuổi 15-49 đã tăng lên, đạt hơn 60%, góp phần nâng cao sức khỏe sinh sản cho mọi người.

Tuy vậy, theo ông Matt Jackson Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức như tình trạng bất bình đẳng giới, vấn đề lựa chọn giới tính thai nhi, vấn đề già hóa dân số đang bắt đầu và tốc độ nhanh hơn nhiều so với các quốc gia khác.